Druga część Dogville | forum dyskusyjne [ Gość ]

Berger · Sentinel

Recenzja ma z ,,Aglomeracji'':

Ucieczka od wolności

Larsa von Triera wyraźnie fascynuje Ameryka i jej małe, zamknięte społeczności. Po „Dogville”, w którym duński reżyser piętnuje pełnych hipokryzji mieszkańców małego miasteczka, przyszedł czas na „Manderley”, historię o murzyńskim getcie, które dobrowolnie wybrało niewolę.

,,Manderley” to ciąg dalszy ,,Dogville”, a oba te filmy łączy przede wszystkim osoba głównej bohaterki. Grace, córka gangstera (grana tu już nie przez Nicole Kidman, lecz przez Bryce Dallas Howard) to ładna i dobra, ale nieco naiwna dziewczyna. Pragnie nieść pomoc innym, lecz jej wysiłki nie tylko nie są docenione, ale nawet spotykają się z – nomen omen – czarną niewdzięcznością.

Stworzeni do niewoli
Manderley to farma, na której Czarni żyją nadal żyją w niewolnictwie, choć w całej reszcie Stanów zostało ono dawno zniesione. Sami tego chcą; nie potrafią bowiem żyć jak wolni ludzie. Kiedy Grace przynosi im wolność na tacy, nie bardzo wiedzą co z nią zrobić, by w końcu ją odrzucić.

W dużym stopniu to wina Białych, którzy uczynili Murzynów niewolnikami. ,,To my was takimi stworzyliśmy” – mówi Grace do Timothy’ego, jednego z czarnoskórych mieszkańców farmy. Timothy w odpowiedzi tylko patrzy złowrogo.

Sytuacja robi się jeszcze bardziej złowroga, kiedy to ogół czarnej społeczności, grożąc użyciem siły, próbuje zmusić Grace, by ta została ich nową, białą panią. Próbowali w końcu samodzielności i demokracji. To przecież nie ich wina, że im nie wyszło.

Murzyni Europy
Przesłanie filmu to jednak coś więcej niż tylko oskarżenie systemu niewolniczego w Stanach Zjednoczonych i nawet nieco rażą pokazywane na zakończenie seansu dokumentalne zdjęcia, które mają świadczyć o rasizmie białej Ameryki.

Film bowiem nie jest wcale taki jednoznaczny, jak owe zdjęcia, a od wolności uciekają nie tylko świeżo wyzwoleni, amerykańscy Murzyni. Bo czy od wolności nie uciekamy także my, mieszkańcy Europy Środkowej i Wschodniej? Darowano nam ją prawie na tacy na przełomie lat 80. i 90., ale czy do końca umiemy z niej korzystać?

Czyż choć trochę nie tęsknimy za czasami, kiedy to sami nie musieliśmy się troszczyć o zbyt wiele, bo nasi panowie napełniali nam koryta? Czyż sami ponownie nie wynieśliśmy do władzy swoich byłych nadzorców? Czy i teraz nie głosujemy na stronnictwa, które obiecują nam mniej wolności, ale więcej za to bezpieczeństwa i porządku?